‘Op lokaal niveau gloort hoop voor sekswerkers’

Landelijke politici zijn kennisblind als het op sekswerkers aankomt, betoogt socioloog en onderzoeker Yannick Bleeker in dit opiniestuk.

Tweede Kamerlid Anne Kuik kreeg op 14 april bij Buitenhof de kans om haar ideeën over prostitutiebeleid te toetsen aan de kennis van hoogleraar Ine Vanwesenbeeck. Een cadeau-tje zou je zeggen.

Helaas, wat volgde was een voorspelbare en ergerniswekkende discussie tussen ideologie en kennis. Wetenschappelijke inzichten die je kruistocht in twijfel trekken zijn vervelend. Beter laat je je leiden door Exxpose, een clubje gelijkgestemden dat in zes jaar tijd 40.000 handtekeningen verzamelde.

De ideeën van Kuik tekenen de teneur van het kabinet: sekswerk is abnormaal en moet worden ontmoedigd. We moeten nadenken over beleid dat de seksbranche controleert en saneert. Deze wens is van morele aard.

Op één punt hebben Anne Kuik en het kabinet gelijk. Het huidige sekswerkbeleid functioneert niet. Maar de oplossing die de regering lijkt te prefereren, is de verkeerde. En niet zo’n beetje ook. Verdere onderdrukking van legaal sekswerk is, zo stellen wetenschappers en belangenbehartigers, namelijk een slecht en ronduit gevaarlijk idee. Maar wat dan wel? Stel versterking van de sociale positie van sekswerkers voorop en gebruik handhaving en strafoplegging als hulpmiddel. Niet andersom.

Normalisering
Misstanden in de seksbranche moeten hard worden aangepakt: of er nu 400 of 4000 slachtoffers van misstanden per jaar zijn, doet er eigenlijk niet toe. Er moet meer balans komen tussen de aandacht voor controle en handhaving aan de ene kant, en normalisering en empowerment aan de andere.

Ons kabinet, kiest in zijn huidige benadering uitsluitend voor het eerste: verregaande regulering, strikte handhaving en ontmoediging. De Wet regulering prostitutie en bestrijding misstanden uit 2011 wordt nu aangepast. De opvolger is naar alle waarschijnlijkheid niet radicaal anders dan de eerste poging.

Sterker nog, de verwachting is dat de registratieplicht er weer onderdeel van wordt. Ook het streven naar een landelijk dekkend netwerk van uitstapprogramma’s kan met een cynische blik en als actief ontmoedigingsbeleid worden gezien.

Lokale overheden, gemeenten dus, kunnen ons vertellen dat uitsluitend reguleren, handhaven en ontmoedigen onvoldoende werkt. Sinds de opheffing van het bordeelverbod in 2000 is sekswerkbeleid vooral lokaal beleid.

Toen gemeenten aan de slag moesten met de tot dan toe gedoogde seksbedrijven, kozen ze voor een harde, rechtlijnige en hiërarchische aanpak. Zonder succes, blijkt nu. De vergunde en legale branche verpaupert en sterft uit, maar de onvergunde en illegale branche divergeert en floreert. Voor sekswerkers met grote gevolgen voor veiligheid, rechtsgelijkheid en toegang tot voorzieningen.

Nu, bijna twintig jaar na de opheffing van het bordeelverbod, reguleert het kabinet vrolijk verder. Een strategie die steeds slechter aansluit bij de dynamiek op lokaal niveau. Bij lokale overheden ontkiemt namelijk een contrabeweging. Voorzichtig en twijfelend zoeken minstens twee grote gemeenten naar ruimte om te experimenteren met de balans tussen normalisering en handhaving.

Want, zo stellen zij, de selectieve nadruk op handhaving, boetes en strafvervolging heeft niet gewerkt. Deze gemeenten stellen het meldings- en sanctioneringsbeleid voor seksbedrijven ter discussie, staan open voor initiatieven van sekswerkers zelf en gaan de dialoog met ­exploitanten aan. Het is niet veel, maar deze ­lokale dynamiek staat haaks op de landelijke tendens.

Het loslaten van de huidige manier van handhaven klinkt onvoorzichtig. Het is echter een perspectief waarin ik meer kansen zie dan in de landelijke trend. Maar voor we de lokale benadering op waarde kunnen schatten, is er meer kennis nodig. We weten simpelweg niet genoeg om te bepalen wat goed of slecht beleid is.

bron: Het Parool 28-4-2019

Meer geld om sekswerkers te verleiden uit de prostitutie te stappen, dan aan de versterking van positie sekswerkers

In het programma Buitenhof was er een discussie tussen CDA kamerlid Anne Kuik en Ine Vanwesenbeeck over sekswerk in Nederland. En met name de laatstgenoemde had zinnige argumenten, zoals in onderstaande filmpje te horen is.

Prof. dr. Ine Vanwesenbeeck is hoogleraar binnen de afdeling Culturele Diversiteit en Jeugd aan de faculteit Sociale Wetenschappen van de Universiteit Utrecht en senior adviseur bij het Rutgers kenniscentrum voor seksualiteit.

 

Waarom ex-prostituee Justine le Clercq tegen het criminaliseren van prostitutie is

Jongerenbeweging Exxpose riep deze week op tot een verbod op prostitueebezoek. Auteur Justine le Clercq, voormalig bestuursvoorzitter van het Amsterdamse bordeel MyRedLight en ooit zelf prostituee, schreef ze een open brief. ‘Als het jullie echt gaat om het uitroeien van mensenhandel, neem dan de Nederlandse champignonteelt, paprika-tomaten- en bloementeelt alsjeblieft mee in jullie campagne.’
Tekst Vrij Nederland, Justine le Clercq

Lieve meisjes en jongens van EXXPOSE,

Plots waren jullie er afgelopen dinsdag, en zag ik jullie frisse gezichten en sprankelende inzet overal in de media. Als ik jullie site bezoek, dan zie je het meteen aan de groepsfoto: daar staat een groep jonge knokkers, echte Gutmenschen, mooie leuke mensen, zachte trekken, verzorgd, heerlijk om naar te kijken.

Op jullie site vind ik cijfers en procenten over mensenhandel, over getraumatiseerde prostituees en over kansarme onmondige zielige hoeren.

Tot afgelopen week kende ik jullie niet, maar het blijkt dat jullie mij en de hele seksbranche door en door kennen, wat een hele prestatie is. Wat onderzoeksbureaus, politie, de rapporteur mensenhandel en voltallige gemeenteapparaten niet is gelukt, is jullie wel gelukt: het in kaart brengen van die verwerpelijke seksbranche en de waarheid aan het licht brengen. Op jullie site vind ik cijfers en procenten over mensenhandel, over getraumatiseerde prostituees en over kansarme onmondige zielige hoeren. De gebruikte cijfers komen voornamelijk uit buitenlandse onderzoeken van dame Melissa Farley, die betaalde seks als verkrachting ziet en onderzoek doet naar de seksbranche in landen als Cambodja en Mexico. Inderdaad landen die prima te vergelijken zijn met de Nederlandse situatie.

In Nederlandse onderzoeken wordt altijd met grote terughoudendheid iets over aantallen gezegd, want tegenover ieder cijfer staat weer een ander onderzoek dat anders uitwijst. Maar met genuanceer word je natuurlijk nooit een Jeanne d’Arc, dat begrijp ik best.

Slechts 40.000 handtekeningen

Jullie doel? Het illegaal maken van het kopen van seks, oftewel: het volledig onklaar maken van de prostitutiebranche.

Waarom willen jullie dat? Omdat jullie de realiteit van de seksbranche kennen, zo lees ik op jullie site, en die is afschuwelijk en vergeven van onderdrukking en mensenhandel. Onderdrukking en mensenhandel, wie kan daar nou voorstander van zijn? Niemand natuurlijk, want in het Westen houden we niet van dat soort praktijken. Jullie missie is dan ook fantastisch.

Op jullie site lees ik dat de aanzet tot deze missie ontstond na het zien van een documentaire van televisiezender Al Jazeera waarin ons prostitutiebeleid en onze vermeende VOC-mentaliteit scherp worden bekritiseerd. Natuurlijk, Al Jazeera, gefinancierd door de emir van Qatar, dat land waar ze nog geselen en vrouwen geen rechten hebben en homoseksualiteit verboden is. Ook vroegen jullie aan een paar prostituees waarom ze het werk doen. ‘Voor het geld,’ zeiden ze eensgezind. Toen was de ontreddering bij jullie totaal, want zo’n antwoord verwacht je niet, wie werkt er immers voor het geld? Zulke praktijken kom je alleen bij die sekswerkers tegen.

Dat jullie maar 40.000 handtekeningen hebben verzameld in zes jaar, is – afgezet tegen jullie inzet – wel wat teleurstellend.

Daarom hier een tipje, gewoon omdat ik jullie wil steunen.

Als het jullie echt gaat om het uitroeien van mensenhandel, neem dan de Nederlandse champignonteelt, paprika-tomaten- en bloementeelt alsjeblieft mee in jullie campagne. Er staan namelijk nog veel meer mensen via mensenhandel in die bloedhete kassen die mottige champignons te plukken. Zij hebben het nog veel slechter dan prostituees, want hun paspoorten worden afgepakt (kan niet bij een sekswerker want die moet het laten zien aan de politie en gemeente), en ze zien er erbarmelijk uit (sekswerkers moeten er goed uit zien). Al een aantal keren zijn slaven ontdekt in die groente-en fruitteeltbedrijven. Ze waren opgesloten in oude vieze schuren.

Dus, lieve meisjes en jongens, pleit ook voor het illegaal maken van het kopen van champignons, paprika’s, tomaten, huizen, kantoren.

En nu we toch bezig zijn, weten jullie van de bouwsector? Die godvergeten bouwsector staat of valt met het aantal dwangarbeiders. In Duitsland is daar al een aantal keren goed undercoveronderzoek naar gedaan. Je moet sterke traanbuizen hebben om daarnaar te kijken. Het aantal mensenhandelslachtoffers in deze branche is velen malen groter (ik heb geen percentages hoor, dat laat ik aan jullie over).

Dus, lieve meisjes en jongens, pleit ook voor het illegaal maken van het kopen van champignons, paprika’s, tomaten, huizen, kantoren, en wat ik nog vergeten was: de naaiateliers, er mag ook geen kleding meer gerepareerd worden op straffe van een aantal maanden cel.

Morele oordelen

Wat maakt eigenlijk dat jullie je helemaal exclusief richten op de seksbranche, vroeg ik me af. Omdat ik jullie een warm hart toedraag, heb ik even de namen gegoogeld van jullie bestuurders, en zo kon ik meeleven met jullie familiefeestjes, hobby’s en ja hoor… jullie geloofsovertuiging. Die laatste blijkt in jullie leven een belangrijke rol te spelen. Foei! Dat hebben jullie er in de campagne niet bij verteld. Dat is dezelfde truc als een klant die tijdens de seks ineens een forse piemel in het broekje van de sekswerker voelt kloppen. Dat had ze even van te voren moeten melden!

Kan het zijn dat jullie geloofsovertuiging iets vindt van seks? Van betaalde seks? Is het niet zo dat wie zich laat beïnvloeden door een boek, door een geloof, doordrenkt is van morele oordelen, over bijvoorbeeld seks buiten het huwelijk?

Liberalisme geeft jullie het volle recht te geloven, en geeft mij het volle recht om te bepalen wat ik met mijn lichaam doe.

Nu begrijp ik waarom die hele champignonteelt met al die slaven jullie onverdeelde aandacht moet missen. Nu snap ik ook ineens de stelligheid waarmee volledig foute informatie op jullie site kan staan. Persoonlijk vind ik het geloven in God een prima hobby, maar we weten ook dat gelovigen het niet zo nauw nemen met de realiteit en met de feiten. Mij ontbreekt het aan aanleg om te geloven, vandaar dat ik al vrij lang in die onbarmhartige realiteit leef. Van alle realiteiten die er op aarde te vinden zijn, moet ik zeggen dat onze westerse mij behoorlijk bevalt.

Vooral de idee van klassiek liberalisme, gekenmerkt door het individualisme, het mogen uitoefenen van de individuele vrijheid, vrijheid van bezit en meningen, vrijheid van geloof, en de waardigheid van het lichaam waar het individu zelf over beschikt. Dat liberalisme geeft jullie het volle recht te geloven, en geeft mij het volle recht om te bepalen wat ik met mijn lichaam doe. Dit in tegenstelling tot totalitaire systemen die ook het lichaam van iedere burger bezitten. Of, zoals een Amerikaanse gelovige student mij drie weken geleden zei toen ik haar vroeg, van wie is je lichaam? ‘Van mijn familie, van mijn gemeenschap en van mijn land.’ Termen als eer, schande, schaamte en zonde zijn dan niet ver weg meer. Maar zover is het hier in Nederland nog niet.

Als ik mijn bobbelige grote teen laat aflikken door een man met een bobbelfetisj en ik wil daar een doos Godiva-bonbons voor terug, dan gaat jullie dat geen flikker aan.

Als ik een nier wil afstaan, doe ik dat. Als ik mijn bobbelige grote teen laat aflikken door een man met een bobbelfetisj, en ik wil daar een doos Godiva-bonbons voor terug, dan gaat jullie dat geen flikker aan. Een absolute grens aangeven tussen het lichaam en economische belangen is ondoenlijk zonder dat er morele oordelen aan te pas komen die leiden naar dwang: de dwang waarbij een select groepje bepaalt wie er zielig en zondig is. Het grondrecht dat mijn gedachten en mijn lichaam van mij zijn, zouden jullie met hand en tand moeten verdedigen, want met dat recht in de hand mogen jullie geloven.

Goedkope truc

Nee, nee, hoor ik jullie al zeggen, wij maken de prostitutie niet strafbaar, maar het kopen van seks. Wel een beetje een goedkope truc, nietwaar? Het is net zoiets als de koper van champignons tot crimineel bombarderen, waarmee je dan de hele sector verwoest, ook alle eerlijke telers, ook alle banen, en ook de gezonde effecten van het eten van champignons.

Zoals je de banken niet sluit als er fraude aan het licht komt, zo sluit je geen gehele branche als er misdaad plaatsvindt.

Maar er is toch criminaliteit en mensenhandel in de seksbranche? Ja, zeker. Dat ontkent echt helemaal niemand. Maar net zoals je de banken niet sluit als er fraude aan het licht komt, zo sluit je geen gehele branche als er misdaad plaatsvindt. Want in tegenstelling tot het ideaal, overal waar mensen zijn, is misdaad. Daar hebben we dan ook regels en wetten voor, en een heel apparaat aan instituten dat de vrijheid van het individu en diens belangen en recht verdedigt. Een verdediging die gebaseerd is op straffen en voorkomen van het beschadigen van een ander (geweld, stelen, et cetera), en dus niet is gebaseerd op het zedelijk dresseren van het volwassen lichaam.

Mensenhandel, mishandeling, uitbuiting, het is allemaal vastgelegd in het strafrecht, en er zijn genoeg mogelijkheden om die misdaden aan te pakken.

Geurloze vrouwen

Hoe lief jullie initiatief ook aandoet, ongevaarlijk is het niet. Als er één ding staat als een feitelijk huis, dan is het wel de ervaring dat zodra sekswerk illegaal is, sekswerkers gedwongen worden zich op te houden in illegale situaties, waardoor ze ook direct minder weerbaar zijn, chantabel, en zich moeten verhouden tot criminelen. De huidige sekswerker betaalt belasting, is bekend bij gemeente en politie en bij gezondheidsinstellingen. Ze vertrouwen de politie en lichten hen ook in over wantoestanden. Bordeel- en clubeigenaren werken samen met elkaar en met gemeenten en politie om de branche te decriminaliseren. En ja, dat werk is nog niet voltooid, verloopt met hobbels en beren op de weg, vergt een lange adem, en zal nooit honderd procent af zijn – het lijkt de normale wereld wel.

De bewering op jullie site dat sekswerkers in Nederland meer dan wie dan ook worden mishandeld en vermoord is aanstootgevend onjuist, maar gaat wel kloppen als jullie doel behaald wordt.

De bewering op jullie site dat sekswerkers in Nederland meer dan wie dan ook worden mishandeld en vermoord (!) is aanstootgevend onjuist, maar gaat wel kloppen als jullie doel behaald wordt. Het gemak waarmee jullie strooien met beweringen die door niemand in de seksindustrie worden herkend – en alleen worden ondersteund door een paar radicale doorgestudeerde geurloze vrouwen die hun feminisme gebruiken om andere vrouwen te vertellen hoe zielig ze zijn – is heel erg. En zonde.

Want inzet, strijd, opkomen voor een ander, de wereld mooier willen maken, dat is allemaal te prijzen en heel zinvol. Maar dan wel met iets meer kennis, en, kom op, iets meer realiteitszin.

Justine le Clercq is auteur en curator en was twee jaar bestuursvoorzitter van het bordeel MyRedLight op de Amsterdamse Wallen. Ooit werkte ze vrijwillig op straat als prostituee om vrijwillig haar behoefte aan drugs te bekostigen. Zij verkiest het te werken als sekswerker mocht ze haar pleegkinderen en hond niet meer kunnen voorzien van voedsel via het verkopen van het geschreven woord.

Erkenningsplicht voor thuisprostituees is landelijke primeur voor Drentse gemeenten

Assen, Aa en Hunze, Borger-Odoorn en De Wolden zijn de eerste gemeenten van Nederland die een erkenningsplicht invoeren voor thuiswerkende prostituees.

Dat staat in een nieuwe gezamenlijk prostitutiebeleid, dat vooruit loopt op de landelijke wetgeving. Marco Out, burgemeester van Assen: ,,Anderhalf jaar geleden hebben we in Assen een illegaal bordeel opgerold. Dan is de vraag: waar gaan die sekswerkers heen? Die verdwijnen uit het zicht. We wilden iets doen, niet meer wachten op het landelijk beleid.’’

Misstanden tegengaan

De erkenningsplicht is een manier om de thuiswerkende prostituees die zich vooral adverteren op het internet, in beeld te krijgen en misstanden tegen te gaan. Zeker nu er minder seksclubs zijn, onttrekt de prostitutie zich aan het zicht van de instanties. Het gaat in de gemeente Assen om tientallen sekswerkers, hoeveel is moeilijk te meten, zegt Out.

Uitstapprogramma, gratis medische checks

De bekende groep sekswerkers wordt aangeschreven om op gesprek te komen bij de gemeente voor een erkenning. Anderen worden via de eigen advertenties van de sekswerkers op internet opgespoord. In dat gesprek worden de mogelijkheden en plichten van de sekswerker uitgelegd.

Zo kan een prostituee gratis medische checks laten uitvoeren bij de GGD, is er hulp bij psychosociale problemen en wordt een uitstapprogramma besproken. In dit gesprek wordt ook gekeken of de sekswerker vrijwillig in het vak zit.

Out: ,,Dit willen we doen om de positie van sekswerkers te verstevigen en de sector te reguleren, omdat het gewoon een kwetsbare groep is. Om het vak heen hangt een zweem van mensenhandel en criminaliteit, door de mensen beter in beeld te hebben kun je hulp bieden.’’

Erkenning is middenweg tussen niks en vergunning

De erkenning is een middenweg tussen vergunningsplichtig zijn, en helemaal buiten beeld blijven zegt Out. ,,We willen het de sekswerker niet onnodig lastig maken door te zeggen dat thuiswerk vergunningsplichtig is, waarbij allerlei spelregels horen. Sommige gemeentes kiezen daar wel voor maar wij vrezen dat het nog verder uit zicht verdwijnt. Als in het gesprek blijkt dat iemand volledig vrijwillig in het vak zit, dan vallen we die niet lastig. Het is een legaal beroep.’’ Wel wordt afgesproken dat de thuisprostitutie geen overlast mag veroorzaken.

Sekswerkers die niet reageren krijgen meer aandacht van de zorg

De erkenning is een plicht voor thuiswerkende prostituees. Bij sekswerkers die niet reageren op de uitnodiging van de gemeente, worden er andere maatregelen ingezet. De handhaver probeert dan als zijnde een klant van de prostituee een afspraak te maken. Out: ,,Veel sekswerkers hebben gewoon een 06-nummer op hun advertentie staan. De handhaver maakt een afspraak en zegt bij de deur wie hij echt is en vraagt om een gesprek.’’

De handhavers worden hier speciaal voor getraind. Mocht iemand dan nog niet willen meewerken dan krijgt de thuiswerker meer aandacht van de zorg zoals maatschappelijk werk.

Het beleid is al ingegaan.

bron: https://www.dominaforum.nl/prostitutie-in-het-nieuws/erkenningsplicht-thuisprostituees-is-landelijke-primeur-drentse-gemeenten/