Er is nog geen aflevering van Gewoon Bloot uitgezonden of de Kamervragen zijn al gesteld en een petitie voor een verbod staat online. ‘Bizar,’ vindt journalist Hester Zitvast. ‘Waar komt die paniekerige associatie met seks toch vandaan?’
Gewoon Bloot . Een betere titel voor het programma had de NTR niet kunnen bedenken. Gewoon bloot, meer niet. Bloot zoals je bent als je ‘s morgens onder de douche stapt. Of misschien wel ‘s avonds in bed, hoewel ik dan toch altijd iets als ondergoed of een pyjama prefereer, want tja; koud hè. Gewoon bloot, zoals je wordt geboren. Heel universeel dus en vooral niets geks.
Link met pedofilie
Maar zet je een stel blote gewone mensen in een televisiestudio voor een groep kinderen die hen dan vragen mogen stellen, is het land te klein. De SGP stelt er Kamervragen over. Thierry Baudet legt de link met pedofilie. Talloze Nederlanders spreken op sociale media van ‘vies, smakeloos, porno, ordinair en schadelijk’. Ik vraag me vooral af waar die preutsheid toch vandaan komt.
Ik ben 43. In ‘mijn tijd’ had je Theo en Thea en Achterwerk in de kast en Purno de Purno en god-weet-ik-het-wat-nog-meer aan programma’s volstrekt wars van pedagogiek. Het kon allemaal, hoewel je ook zeker ouders had die hun kinderen een VPRO-verbod oplegden.
Alles was bespreekbaar
Ik kan me herinneren dat mijn moeder dat ook nog even heeft geprobeerd, totdat ik erachter kwam dat zij er wél naar keek. Mijn eigen kinderen kregen seksuele voorlichting van Dokter Corrie , vertolkt door Martine Sandifort. Alles was bespreekbaar – heerlijk.
Ik vind het lastig te begrijpen dat vijf blote mensen voor de ogen van een groep kinderen voor zo’n ophef kan zorgen. ‘Als ik in het park mijn piemel aan een kind laat zien, word ik gearresteerd (terecht) of door de buurt afgetuigd (begrijpelijk). Doe ik dat op tv, dan heet het “open” en “leerzaam”,’ twittert Bart Dekker. Nou Bart, als jij je snorkel onaangekondigd in een park tevoorschijn tovert, hebben de toekijkende kinderen daar niet van tevoren mee ingestemd, of wel? En het dient ook geen educatief doel, lijkt me – misschien een klein verschil, maar ik zou het niet onbeduidend willen noemen.
Bloot als seks
De link tussen het programma, pedofilie en kindermisbruik ontgaat mij compleet. Wat heeft een bloot lichaam daar mee te maken? Het is een bloot lichaam – daar kún je seks mee hebben, maar dat is toch niet de enige functie? ‘Het seksualiseren van bloot is juist een van de risicofactoren voor seksueel geweld,’ twittert Ellen Laan, hoogleraar seksuologie – een reactie van iemand met verstand van zaken dus. ‘Als je bloot niet gewoon ziet als bloot, maar als seks, zal alles wat neigt naar bloot kunnen worden opgevat als een seksuele uitnodiging. ’
In het voorstukje dat ik over het programma zag, hoorde ik kinderen belangrijke vragen stellen. Over onzekerheden, bijvoorbeeld. Kinderen van nu groeien op in de vaak compleet gefilterde wereld van Instagram en TikTok. Zelfs als hun grote online rolmodellen ‘eerlijk’ zijn en ‘no filter-foto’s’ van hun lichamen maken, is dat wel in het beste licht en vanuit de mooiste hoek gedaan. Picture perfect is zelfs met imperfecties nog een plaatje; een voedingsbodem voor onnodige schaamte.
Duizendmaal schadelijker
Gewoon Bloot gebruikt zo te zien geen filter. Geen modellen die voldoen aan wat wij met z’n allen tot schoonheidsideaal hebben gekroond. Het laat blote mensen zien zoals ze zijn. Heel gewoon. Er heeft niemand seks voor de ogen van de kinderen voor zover ik heb begrepen. En geloof mij: je kind ziet uit jouw zicht op TikTok, YouTube en Instagram dingen die duizendmaal schadelijker zijn, zonder pedagogisch verantwoorde uitleg.
De meeste televisies beschikken over een uitknop. Je kunt ook besluiten de tv helemaal niet aan te zetten als iets je niet bevalt. De overdaad aan hysterische reacties laten wat mij betreft zien dat een programma als Gewoon Bloot meer dan nodig is. Ik had Nederland iets vooruitstrevender verwacht. Theo en Thea hadden nooit moeten stoppen. Ach, ik vertrouw erop dat presentator Edson da Graça het net zo goed, misschien wel beter kan. Maak bloot weer gewoon.
Hester Zitvast is journalist en schreef deze opinie voor Dagblad van het Noorden.