Nieuwe wetgeving moet thuisprostitutie mogelijk maken met een vergunning, maar tientallen gemeenten zien sekswerk vanuit huis totaal niet zitten. Andere vrezen dat een vergunningsplicht alleen maar averechts werkt. Dat blijkt uit een rondgang van de NOS en regionale omroepen, waar ruim 150 gemeenten aan hebben meegewerkt.
Al jaren werkt het rijk aan de nieuwe Wet regulering sekswerk. Die moet sekswerk thuis in principe overal mogelijk maken, net zoals een schoonheidsspecialist of kapper ook vanuit huis mag werken. Wel moeten sekswerkers aan strenge voorwaarden voldoen en een vergunning aanvragen.
Zowel het toestaan van thuisprostitutie als de vergunningsplicht blijkt tot grote verdeeldheid te leiden onder gemeenten. De een is mordicus tegen sekswerk vanuit huis, de ander ziet er geen kwaad in. En waar de een denkt dat een vergunning kan helpen om meer zicht te krijgen op de branche, denkt de ander juist dat het veel sekswerkers de illegaliteit in drijft.
Hoewel sekswerk een legaal beroep is, staan veel gemeenten prostitutie vanuit huis op dit moment niet toe. Zij zijn bang voor overlast in de buurt of vinden dat ze dan te weinig zicht hebben op de veiligheid van sekswerkers.
Deze gemeenten zien de nieuwe wetgeving dan ook niet zitten. “Als sekswerk plaatsvindt in de privésfeer is het lastig zicht te krijgen op eventuele misstanden”, stelt bijvoorbeeld de gemeente Kaag en Braassem in Zuid-Holland.
Beverwijk voorziet dat de leefbaarheid en het veiligheidsgevoel in de buurt achteruitgaat, terwijl Dalfsen denkt dat het controleren van arbeidsomstandigheden van sekswerkers thuis moeilijker is dan in bijvoorbeeld een seksclub. Almelo is bang dat de gemeente ongewild bijdraagt aan situaties waarin een sekswerker onder druk staat.
Geen moeite
Toch zijn er ook tientallen gemeenten die géén moeite hebben met sekswerk thuis. Zo zegt Deventer met de tijd mee te willen gaan: het traditionele bordeel maakt steeds vaker plaats voor sekswerkers die hun klanten via internet werven en thuis ontvangen. Daar is nieuwe regelgeving voor nodig.
Maar ook met nieuwe wetgeving blijven risico’s bestaan, denkt Leeuwarden. “Een pooier kan woningen huren en daar zijn sekswerkers in te werk stellen zonder dat dit in strijd is met de wet, het beleid of het bestemmingsplan.” De gemeente wil daarom de mogelijkheid houden om thuisontvangst te weigeren.
Vergunning
Om ongewenste situaties te voorkomen, is volgens de plannen straks een vergunning nodig. Voorstanders verwachten zo meer zicht op een kwetsbare branche en hopen uitbuiting beter te kunnen bestrijden.
“Het is een illusie dat sekswerkers die te maken hebben met misstanden een vergunning aanvragen”, reageert de gemeente Hilversum, die thuisontvangst nu al toestaat. Met een vergunningsplicht zal juist de meest kwetsbare groep in de illegaliteit verdwijnen, denkt de gemeente.
Ook Tilburg ziet niets in het voorstel. “Sekswerkers zonder vergunning worden juist kwetsbaarder voor dwang, geweld en chantage.” Misstanden aanpakken kan ook prima zonder vergunning, zegt de gemeente.
Tegenstanders vinden dan ook dat de wet zijn doel voorbij schiet. “Als sekswerkers zonder vergunning slachtoffer worden van intimidatie, afpersing, dwang of geweld zal dat altijd onder de radar blijven, omdat ze zelf strafbaar zijn”, concludeert de gemeente Doetinchem.
Gesprek
Om in aanmerking te komen voor een vergunning, zouden sekswerkers eerst op gesprek moeten bij de gemeente. Die moet dan onder andere beoordelen of een prostituee echt zelfstandig is, minimaal 21 jaar is en niet wordt gedwongen.
Niet alle gemeenten zijn ervan overtuigd dat ze de situatie goed kunnen inschatten. “Voor een sekswerker hangt veel af van het gesprek”, zegt Dordrecht. “Je kunt je afvragen of iemand open kaart zal spelen.”
Veel gemeenten geven aan dat ze er vanwege de voor- en nadelen nog niet uit zijn of ze de voorgestelde landelijke regels steunen of niet. Sekswerkers zelf zien de wet in ieder geval niet zitten. Er is veel weerstand tegen verplichte registratie, omdat niet iedereen wil dat hun baan bekend wordt. Ook zijn ze bang dat klanten worden gecriminaliseerd als sekswerkers niet over de juiste papieren beschikken.
Ook de GGD’en zijn tegen het in hun ogen “repressieve” wetsvoorstel. Zij zeggen dat ze geen rol willen hebben in de handhaving of bij beoordelingsgesprekken.
Bron: nos.nl