Hoewel België een wereldprimeur scoorde door sekswerkers een officieel statuut te geven, zijn de problemen verre van de baan. Sekswerkers blijken niet altijd toegang te krijgen tot een bankrekening, omdat banken het niet vertrouwen. ‘De bank weigerde mij als klant, omdat ik uitbetalingen ontvang via OnlyFans.’
België stond deze week in de internationale schijnwerpers omdat het als enige land ter wereld sekswerkers een volwaardig werknemersstatuut heeft gegeven. Met die erkenning komen ook de bijbehorende sociale rechten en bescherming, zoals een pensioen en moederschapsverlof.
Voordien was de enige optie zwartwerk of een vals statuut, zoals ‘wellnessverantwoordelijke’. Het is een nieuwe stap, nadat in 2022 sekswerk al uit het strafwetboek werd gehaald. De ambitie is om het bonafide deel van de sector meer zuurstof te geven.
Het statuut moet het voor sekswerkers makkelijker maken om een bankrekening te openen. Voordien was dat moeilijk, omdat ze dreigden vervolgd te worden voor een prostitutiemisdrijf, waardoor banken en boekhouders een samenwerking vaak weigerden. Door de wet die deze week inging, kan een sekswerker voortaan legaal een rekening afsluiten.
Toch verloopt dat in de praktijk nog altijd erg moeilijk. Dat concludeert Utsopi, de Belgische belangenvereniging van sekswerkers. Bijna 10 procent van de zowat 700 sekswerkers die ze bevroeg over hun financiële reilen en zeilen, gaf aan dat het bankkantoor hun aanvraag voor het openen van een bankrekening weigerde.
‘De bank weigerde mij als klant, omdat ik vertelde dat ik uitbetalingen ontvang via OnlyFans (een sociaalmediaplatform met seksuele content, red.)’, klinkt het bij een van de bevraagden in het onderzoek van Utsopi en Violett en Espace P, twee socio-medische hulporganisaties. Een andere sekswerker kreeg van de bank te horen dat de job ‘niet binnen hun visie paste en (ze) daarom geen zakelijke rekening willen openen’.
Volgens Daan Bauwens, de directeur van Utsopi, zijn die cijfers hoogstwaarschijnlijk een onderschatting. ‘Een deel geeft aan dat ze geen rekening hebben, omdat ze bang zijn dat de bank te weten zal komen wat voor werk ze doen. Ze gaan er dus vanuit dat het niet zal lukken.’ Van de sekswerkers die er wel een Belgische bankrekening op nahouden, zegt de meerderheid (85 procent) dat hun bank niet weet dat ze als sekswerker aan de slag zijn.
Geblokkeerd
Naast weigeringen worden rekeningen soms ook geblokkeerd. In 13 procent was dat het geval. Bijna de helft van de sekswerkers kreeg van de bank de uitleg dat ze geld witwassen of aan verdachte transacties doen. Het ging dan bijvoorbeeld om te veel stortingen in cash, het ontbreken van een bewijs van inkomsten of een arbeidscontract, of om andere vragen over de oorsprong van de gelden.
‘Zonder dat de bank iets liet weten, werd mijn rekening plots geblokkeerd. Hoewel ik ze op voorhand had geïnformeerd dat ik veel cashstortingen doe’, klinkt het bij een getuige in de bevraging. ‘Het is niet correct om iemand zijn geld vast te zetten zonder enig bewijs van fraude of witwassen.’
Bauwens benadrukt de gevolgen voor de sector. ‘Zonder bankrekening kan je je rekeningen, huur of onlineadvertenties niet betalen. Je verliest ook klanten die met de bankkaart willen betalen. Het is dan een kwestie van tijd voor je financieel afhankelijk wordt van anderen. Laat dat nu precies zijn wat de nieuwe arbeidswet probeert te vermijden.’
Zonder eigen rekening verhoogt het risico op misbruik en uitbuiting, klinkt het in de sector. Ook is het moeilijker om een financiële reserve op te bouwen of een heroriëntering te overwegen. ‘De bankensector moet veel beter geïnformeerd worden over de huidige wetgeving’, zegt Bauwens.
Bron: Tijd.be