SOS gewoonteseks: dit doe je eraan

In den beginne vlogen de vonken ervan af en vreeën jullie de sterren van het slaapkamerplafond. Maar wat als na verloop van tijd de roze wolk verdwijnt? Betekent dat automatisch gedonder tussen de lakens? Klinisch psychologe en seksuologe Chloé De Bie vertelt hoe je komaf maakt met gewoonteseks.

Waar jullie vroeger – letterlijk én figuurlijk – aan elkaars lippen hingen, hangen jullie tegenwoordig vooral in de zetel. De verliefdheid maakte plaats voor liefde en geborgenheid, maar ook: de dagelijkse routine. Genegenheid, tederheid: ja. Opwinding, lust? Not so much.

Dat de passie na verloop van tijd uitdooft, is normaal, stelt klinisch psychologe en klinisch seksuologe Chloé De Bie gerust. “In het begin van een relatie is alles nieuw, en nieuwe dingen zijn per definitie altijd leuk en spannend. Het is dus niet meer dan logisch dat de passie ongekende hoogtes bereikt. Maar naarmate jullie meer tijd samen doorbrengen, slijt het nieuwe steeds meer af, om uiteindelijk een onderliggend fundament van geborgenheid en vertrouwdheid te onthullen.” Het ideale recept voor een liefdevolle relatie, maar het maakt de slaapkamerperikelen er helaas niet spannender op.

Ober, voor mij spaghetti, alsjeblieft

De vurige verliefdheid mag met de jaren dan wel zachtjes wegebben, dat hoeft echt niet het einde van je seksleven te betekenen. Al moet je er wel wat voor overhebben volgens de seksuologe. “Als je verliefd bent, gieren de hormonen door je lichaam. Die zorgen er niet alleen voor dat je er al op voorhand naar verlangt om bij je partner te zijn, maar ook dat je alles veel intenser ervaart. Tel daar nog eens bij op dat jullie zo veel mogelijk tijd samen spenderen, en je hebt de ideale cocktail voor een vurige relatie. Maar die verliefdheid gaat nu eenmaal over, hoe graag we het ook anders zouden willen. De hormonen nemen af en plots zijn we zélf verantwoordelijk om de passie aan te wakkeren. Alleen hebben we daarnaast ook een job, hobby’s, kinderen, vrienden en gaan we liefst nog sporten. Kortom: we maken minder tijd voor elkaar, en dus minder tijd voor seks. Een uitgebreide, stomende vrijpartij zit er dan niet in. Integendeel, de schaarse tijd die we voor elkaar hebben willen we zo efficiënt mogelijk inzetten, en dus nemen we onze toevlucht tot wat we gewoon zijn. Want je weet: als ik dit en dit doe, dan heb jij genot en ik genot en zijn we binnen tien minuten klaar. Efficiënt? Ja. Spannend? Niet echt.”

Maar die passie hóéft niet te verdwijnen volgens Chloé De Bie. “Dooft de passie uit? Ja. Is het een verloren zaak? Helemaal niet, maar je moet bereid zijn om er harder voortwerken, net omdat we niet meer kunnen rekenen op die verliefdheidshormonen. Het probleem is vooral dat we een verkeerd idee hebben over seks. Zodra we ook maar een beetje moeite moeten doen, gaan de alarmbellen af. We raken ervan overtuigd dat seks altijd meer, beter en spannender moet zijn. Maar het hóéft niet altijd spannend en passioneel te zijn. Niemand die beweert dat qualitytime voor het slapengaan minderwaardig is aan een stiekem nummertje in de bosjes. Integendeel, het kan net heel fijn zijn om te weten waar je aan toe bent. Er is dus helemaal niets mis met gewoonteseks. Meer nog: zolang jullie het allebei fijn vinden en er genot uit halen, is het zelfs helemaal prima. Net omdat jullie zo op elkaar ingespeeld zijn, weet je perfect wat de ander fijn vindt. Misschien kan je zo wel komen tot de ultieme vrijpartij.”

Wil dat zeggen dat jullie altijd hetzelfde nummertje moeten opvoeren? Dat dan weer niet. “Het is logisch dat je vrijpartij vaak hetzelfde stramien volgt. Maar binnen het spectrum van fijn vinden en genot, is heel veel variatie mogelijk. Net daarom is het belangrijk om elkaar te blijven verrassen en nieuwe dingen te blijven proberen. Zo zorg je niet alleen voor spanning, maar je blijft ook aandacht hebben voor elkaar. En soms moet je nu eenmaal eens een ander gerecht proberen om te beseffen dat spaghetti misschien toch meer je ding is.”

Huisje, tuintje, boompje, jogging

We horen het overal: koppels die lang samen zijn, vrijen minder dan het gemiddelde. “Daar gaan mijn haren van overeind staan”, vertelt De Bie. Mensen vergeten dat een gemiddelde betekent dat de helft er effectief ónder zit. Op het vlak van liefde en seks bestaan er – behalve het juridische kader natuurlijk – geen normen die je moet nastreven. De enige norm is die die jullie zelf prettig vinden. Want wat als je een paar dagen ziek bent? Of je op zakenreis moet? Daar zit je dan met je gemiddelde. Juist door zulke berichten leeft het idee dat je elk moment van de dag paraat moet zijn. Maar zo werkt het niet.”

“Uit onderzoek weten we dat drie vierde van de vrouwen voornamelijk responsief verlangen ervaart. Dat wil zeggen dat ze pas zin krijgt als reactie op het (lichamelijk) initiatief van de partner. En toch zijn we allemaal gefixeerd op die spontane lustgevoelens. In het eerste stadium van een relatie is dat wel het geval, net door die hormonen en de tijd die we met elkaar spenderen. Maar na verloop van tijd kan je niet meer rekenen op dat spontane verlangen, en moet je tijd en aandacht in elkaar investeren. Niet in je jogging in de zetel zitten wachten tot de lust je overvalt, want dan kan je inderdaad lang wachten. Mijn belangrijkste advies voor koppels is dan ook: investeer in jullie relatie en het zal zich snel vertalen naar de slaapkamer. En vooral: als je tevreden bent met je seksleven, laat je dan niet uit het lood slaan. Voel je niet verplicht om iets te veranderen. Het belangrijkste doel van seks is genieten, intimiteit creëren. Niet een bepaald quotum halen. Minder seks maar góéde seks is veel leuker dan veel seks maar slechte seks.”

Weinig seks? Dit doe je eraan

Agendaseks: “Alles wat je belangrijk vindt in het leven, daar moet je tijd voor maken. Een bezoekje aan je grootouders, de kapper, vrijen. Zet het in je agenda, maar zorg dat het geen verplichting wordt. Schrijf dus niet: op donderdag hebben we seks. Wél: op donderdag maken we tijd voor elkaar. Bijvoorbeeld door om de beurt een date te organiseren. Misschien leidt dat tot een passioneel moment in de slaapkamer, misschien ook niet. Het feit dat jullie samen tijd spenderen, is al voldoende. Dat kan uitmonden in een geweldige vrijpartij, maar wie weet zijn jullie net doodmoe en hou je er vooral een enorm fijne herinnering aan over.”

Responsief verlangen: “Uit onderzoek blijkt dat vrouwen minder goed zijn in het herkennen van lichamelijke opwinding. Dat wil zeggen: de vagina die vochtig wordt, de schaamlippen die opzwellen. Logisch, want het is nu eenmaal minder opvallend dan een erectie. Probeer je meer bewust te worden van je lichaam, maar zet vooral in op het responsieve verlangen. Vraag je niet af: heb ik zin in seks? Wel: ben ik bereid om zin te maken?”

Adrenalinejunkies: “Het is algemeen geweten dat adrenaline ervoor zorgt dat je sneller zin krijgt. Het is namelijk een kleine stap om ‘gewone’ spanning om te zetten in seksuele spanning. Dus: kruip samen in een rollercoaster, of kijk een spannende thriller. Baat het niet, dan schaadt het niet.”

Gewoonteseks? Dit doe je eraan

Communiceer: “Als jullie allebei tevreden zijn met jullie seksleven, is er natuurlijk geen vuiltje aan de lucht en moet je vooral genieten van wat je hebt. Maar zo niet: praat erover. Wie zonder meer aanvaardt dat het nu eenmaal zo is, kan geen verandering verwachten. En wat de ander niet weet, kan hij of zij niet aanpassen. Communicatie is en blijft dé sleutel tot een goede relatie, zowel binnen als buiten de slaapkamermuren.”

Size doesn’t matter: “Jullie hoeven echt geen grote veranderingen door te voeren. Ook kleine aanpassingen kunnen al voor wat meer pit zorgen. Al is het gewoon een ander tijdstip, een andere volgorde, een keer de keuken in plaats van de slaapkamer of de ander die het initiatief neemt: doordat het anders is dan anders, zal je meteen verschil merken.”

Bucketlist: “Stel een lijstje op met dingen die jullie nog nooit gedaan hebben samen, maar die je wel een keertje zou willen doen. Inspiratie kan je halen uit boeken, porno en tegenwoordig zelfs apps. Of schaf een erotisch bordspel aan. We leren allemaal graag al spelenderwijs, dus waarom niet op het vlak van seks?”